Mýta nr. 4: Hráfæði er of dýrt

Já, ég hef oft heyrt þetta: „Er ekki rosalega dýrt að gefa hráfæði?“ eða „Er það ekki miklu dýrara en tilbúið hundafoður?“ Þessi spurning kemur sérstaklega oft upp þegar rætt er um stóra hunda.

Mitt stutta svar er: Nei, það er það ekki.

Ég gerði útreikninga og bar saman kostnað – þó það sé ekki alveg einfalt, þar sem hráfæði, þurrfóður og dósafóður eru samsett á mismunandi hátt. En það er samt hægt.

Ég byrja á niðurstöðunum og fyrir þá sem vilja fara dýpra í málið eru frekari útskýringar hér að neðan:

Ég athugaði fyrir þig hvort hráfæði (BARF) væri dýrt...

Tökum dæmi af 28 kg hundinum sem ég minntist á í færslunni minni um prótein (Myth no. 3: Too much protein in BARF!?!?). Sá hundur fær um 720 g af hráfóðri á dag (2,5% af líkamsþyngd).

Verðin eru tekin úr íslenskum verslunum eins og Bónus, Krónan og Nettó, ásamt nokkrum vörum úr Minimarkaðnum og Fiska.is (nei, ég kaupi ekki í Hagkaup).

Strangt til tekið mætti bæta við rafmagnskostnaði við frystingu og kælingu, en þá þyrfti líka að reikna geymslukostnað fyrir tilbúið hundafoður – svo við sleppum því 😉

Ég valdi ekki ódýrustu hráefnin í útreikningana. Meðalkílóverð á kjöti (sem vegur mest í kostnaði) var 1.815 kr. Verðið fór frá 811 kr/kg (frosið hakk) upp í 3.089 kr/kg eftir tegundum og ferskleika. Frosið hakk er ódýrast.

Ísland hefur það forskot að lamb og folald eru hágæða kjöttegundir þar sem dýrin búa úti allt árið. Því þarf oft ekki að bæta við lýsi til að jafna hlutföll omega 3 og 6. Ég reiknaði samt lýsið með, því það er algengt í hráfóðri fyrir hunda annars staðar.

Mánaðarlegur kostnaður við hráfæði (án kornvara og mjólkurvara)

Mánaðarlegur kostnaður við hráfæði (með kornvörum, án mjólkurvara)

Heimagerð hráfóður fyrir hunda kostar því á bilinu 29.000 til 31.000 kr. á mánuði fyrir 28 kg hund ef þú notar ekki ódýrustu vörurnar.

Mánaðarlegur kostnaður við þurrfóður

Ef þú kaupir stærstu pokana er mánaðarkostnaðurinn á bilinu 6.000–22.000 kr. Ef þú kaupir sömu vörur í minni pakkningum getur kostnaðurinn verið 21.000–30.000 kr.

Mánaðarlegur kostnaður við tilbúið hráfóður

Tilbúið hráfóður kostar um 36.000–54.000 kr. á mánuði.

Ef þú finnur aðrar tegundir, sendu mér skilaboð og ég bæti þeim við!

Mánaðarlegur kostnaður við dósafóður

Kostnaðurinn er á bilinu 14.000–140.000 kr. á mánuði (!!!).

Förum þó varlega: Við sleppum dýrustu og ódýrustu tölunum – flestir kaupa ekki 140.000 kr. fóður reglulega né gefa hundinum ódýrasta dósafóður sem völ er á. Það setur kostnaðinn nær 57.000–97.000 kr.

Eins og sést er dósafóður mun dýrara en þurrfóður – og, trúirðu því? – líka miklu dýrara en heimagert hráfóður.

Það er í raun eðlilegt, þar sem dósafóður inniheldur oft meira af dýraafurðum en þurrfóður og vinnslan sjálf gerir það dýrara en hrátt kjöt.

Gagnrýnin umhugsun

Samsetning fóðursins

Verðmunurinn milli fóðurgerða stafar fyrst og fremst af kjötmagninu. Kjöt er dýrasti þátturinn – því minna kjöt, því ódýrara fóður. Samanburður á verði skiptir aðeins máli ef innihaldsefni eru sambærileg og sérstaklega ef dýraafurðir eru skoðaðar.

Hráfæði inniheldur yfirleitt 70–80% dýraafurðir. Þurrfóður er með 30–50% og dósafóður 12–70%. En það er ekki bara magnið – heldur líka gæðin: Er þetta raunverulegt kjöt eða ódýrir aukaafurðir? Það er hægt að búa til mjög ódýrt „hráfæði“ með hrísgrjónum í stað kjöts – en það er ekki það sem við meinum með hráfóður fyrir hunda.

Merkingar á umbúðum

Jafnvel „gott“ tilbúið hundafoður getur verið villandi. Sumir framleiðendur telja kjöt sem hrátt (vott) en plöntuhlutann sem þurrt – sem skekkir hlutföllin og gerir kjötmagnið sýnilega meira en það er í raun.

Dæmi: 800 g hrátt kjöt + 200 g þurra hirsi = 80% kjöt. Eftir þurrkun er kjötið aðeins 300 g, þannig að raunverulega er kjötmagn aðeins 60%.

Í hráfæði gerist öfugt: Grænmeti inniheldur enn meira vatn en kjöt, þannig að 200 g grænmeti og 800 g kjöt gefur nær 91% kjöt í þurrvigt.

Auk þess er sjaldnast skýrt hvaða dýraafurðir eru notaðar í tilbúnu fóðri. Það getur staðið „kjúklingur“ á pakkningunni, en átt við fjaðraprótein. Ekki mjög girnilegt, er það?

Hráfæði má einungis bera saman við hágæða dósafóður með hátt kjötinnihald – en eins og sést hér að ofan, er það dýrara en hráfóður.

Getur gott fóður verið ódýrt?

Ef vara segist innihalda mikið kjöt en er samt ódýrari en ferskt kjöt – þá stenst það ekki. Framleiðendur þurfa að greiða fyrir hráefni, pökkun, markaðssetningu og dreifingu – og græða líka. Verslanir bæta sínu ofan á.

Svo hvernig getur tilbúið hundafoður verið ódýrara en hrátt kjöt? Svarið er einfalt: Það inniheldur minna kjöt.

Niðurstaða

Mánaðarlegur kostnaður við hráfóður fyrir hunda er ekki hærri en kostnaður við tilbúið hundafoður – ef við berum saman sambærileg gæði.

Það sem skiptir máli er innihaldið: Hundar dafna best á fæði sem samanstendur að mestu af dýraafurðum. Það næst aðeins með dýrustu tilbúnu dósafóðrunum – og þau eru dýrari en heimagert hráfæði.

Fyrir heilsu hundsins – höldum okkur við hráfæði!